LIFESTYLE
“สงกรานต์” เทศกาลแห่งความชุ่มฉ่ำ
เย็นกายเย็นใจไปกับการละเล่น ประเพณี
และวิถีความเป็นไทย

เทศกาลสงกรานต์ถือเป็นช่วงเวลาแห่งความชื่นมื่นที่คนไทยรอคอย เพราะนอกจากจะเป็นวันหยุดยาวที่สามารถใช้เวลาพักผ่อนอยู่กับครอบครัวได้แล้ว ความร้อนของเดือนเมษายนยังถูกบรรเทาลงได้ด้วยกิจกรรมและการละเล่นที่สืบต่อกันมาช้านานจากรุ่นสู่รุ่น กลายเป็นความชุ่มฉ่ำที่เต็มไปด้วยความสนุกสนาน และอบอวลไปด้วยบรรยากาศวิถีชีวิตความเป็นไทย

ปีใหม่ไทยก็ไม่ต่างจากปีใหม่ของวัฒนธรรมอื่นๆ ที่ผู้คนต่างพากันเตรียมตัวเพื่อต้อนรับสิ่งดีๆ ที่กำลังจะเกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการทำความสะอาดบ้านเรือน เข้าวัดทำบุญ ตลอดจนกิจกรรมคลายร้อนใจและกายมากมาย “น้ำ” จึงเข้ามามีบทบาทที่สำคัญยิ่งในเทศกาลสงกรานต์ ด้วยคนไทยในอดีตมีอาชีพหลักคือการเกษตร และสงกรานต์นั้นก็เป็นช่วงเวลาของการเปลี่ยนแปลงฤดูกาล หลังจากหมดฤดูเก็บเกี่ยวก็ถึงช่วงเวลาตระเตรียมการเพาะปลูกและหน้าฝนที่กำลังจะมาถึงในไม่ช้า ชาวบ้านจึงมีเวลาว่างมากที่สุดก็ตอนนี้นี่เอง สงกรานต์จึงเต็มไปด้วยกิจกรรมและการละเล่นที่น่าจะเรียกได้ว่ามากที่สุดของปีเลยก็ว่าได้

เพื่อเป็นการเริ่มต้นปีใหม่ด้วยความเป็นมงคลแก่ชีวิต ชาวพุทธจะตื่นแต่เช้าแต่งตัวสวยงามเพื่อไปตักบาตร ฟังเทศน์ และร่วมกันรับประทานอาหารที่วัด จากนั้นจึงกลับบ้านเพื่อเตรียมสรงน้ำพระในช่วงบ่ายอีกครั้ง โดยจะนำน้ำอบหรือน้ำหอมใส่ขันเงินหรือทองสรงน้ำพระพุทธรูป ด้วยเชื่อว่าสายน้ำที่ไหลผ่านพระพุทธรูปจะช่วยล้างความทุกข์โศกให้หมดไป ทั้งยังเป็นการบูชาบุคคลที่ควรบูชา และนอกจากจะช่วยเสริมสิริมงคลรับวันปีใหม่แล้ว ในทางหนึ่งก็เป็นกุศโลบายว่าเรามองเห็นความดีของผู้อื่น ผ่านการแสดงความเคารพอย่างอ่อมน้อมถ่อมตนนั่นเอง

ความบันเทิงยังเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในวันสงกรานต์ การละเล่นต่างๆ ถูกนำมารวมไว้มากมายในช่วงเวลานี้ ไม่ว่าจะเป็นการเล่นตี่จับ ชักเย่อ มอญซ่อนผ้า หรือประเพณีการทำขวัญข้าว ที่จะคลอเคล้าไปด้วยเสียงเพลงแห่งความรื่นเริง อย่างเพลงพวงมาลัย เพลงระบำ หรือเพลงโต้ตอบระหว่างชายหญิงต่างๆ ซึ่งช่วยสร้างบรรยากาศของความสนุกสนานได้เป็นอย่างดี

ในขณะที่กิจกรรมอื่นๆ อาจจะมีเวลาที่ค่อนข้างแน่นอนว่าต้องทำตอนไหนของวัน แต่กิจกรรมที่ทั้งเด็กๆ และผู้ใหญ่โปรดปรานอย่างการเล่นสาดน้ำนั้นสามารถทำได้ตลอดเวลา เป็นความยินดีที่จะได้คลายร้อนในเดือนที่ร้อนที่สุดของปีเช่นนี้ รวมถึงในสมัยก่อนยังมีความเชื่อว่าน้ำจะช่วยชำระล้างทุกข์โศกโรคภัย เป็นสัญลักษณ์ความอุดมสมบูรณ์ของฟ้าฝน ตลอดจนเพื่อเอาฤกษ์เอาชัยให้กับฤดูเก็บเกี่ยวในครั้งต่อไปอีกด้วย