DESTINATION
ท่องไปในกาลเวลา
เที่ยวอุทยานประวัติศาสตร์ผ่านหน้าจอ

ยังคงมาแรงอย่างต่อเนื่องสำหรับกระแส “เที่ยวทิพย์” ในช่วงที่การเดินทางออกไปยังสถานที่ต่างๆ ไม่ใช่สิ่งที่ทำได้สะดวกเช่นนี้ การอยู่กับบ้านแม้จะฟังดูน่าเบื่อ แต่มันมีส่วนสำคัญในการช่วยหยุดยั้งการแพร่กระจายของโรคระบาดได้ โชคยังดีที่ความก้าวหน้าของโลกทุกวันนี้ ยังพอมีช่องทางให้เราเที่ยวผ่านหน้าจอพอแก้เหงาได้ไม่ยาก

จริงอยู่ที่การเที่ยวเสมือนจริงอาจทำให้เสน่ห์บางอย่างหล่นหายไป ไม่ว่าจะเป็นบรรยากาศ สภาพแวดล้อม สายลม แสงแดด หรือแม้แต่ความเป็นไปของบรรดาผู้คนในสถานที่นั้นๆ แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะมีแต่ข้อเสียไปทั้งหมด เพราะหลายครั้งการที่เราต้องเผชิญกับอุณหภูมิเกินต้าน ฝนที่เทลงมาอย่างไม่มีปี่มีขลุ่ย นักท่องเที่ยวจำนวนมากที่ทำให้การถ่ายรูปสวยๆ กลายเป็นเรื่องยาก รวมไปถึงข้อจำกัดของการเข้าชมหลายๆ อย่าง วันนี้ Power จึงจะมาชวนทุกคนไปออกทริปย้อนเวลา ผ่านทางเว็บไซต์อุทยานประวัติศาสตร์เสมือนจริง (Virtual Historical Park) ที่อัดแน่นไปด้วยเรื่องราว ประวัติความเป็นมา ข้อมูลเชิงลึกต่างๆ พร้อมคำบรรยาย 5 ภาษาให้ได้ศึกษากันอย่างเต็มอิ่ม ในรูปแบบเสมือนจริงกับภาพ 360 องศา ที่รับรองว่าไม่สามารถสัมผัสได้จากที่ไหนนอกจากทางหน้าจอของคุณเองเท่านั้น

อุทยานประวัติศาสตร์ หมายถึง บริเวณสถานที่ซึ่งมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี มีองค์ประกอบสำคัญหลักๆ ได้แก่ สถาปัตยกรรม ซากโบราณสถาน สภาพแวดล้อมของโบราณสถาน ตลอดจนการผสมผสานกันระหว่างการก่อสร้างของมนุษย์กับธรรมชาติแวดล้อม โดยจะต้องมีการผสมผสานกันอย่างกลมกลืน และสามารถที่จะรักษาสภาพอันเป็นของแท้และดั้งเดิมนั้นไว้ได้

ปัจจุบันประเทศไทยมีอุทยานประวัติศาสตร์ในการดูแลของกรมศิลปากรทั้งสิ้น 11 แห่งทั่วประเทศ  โดยล่าสุดกรมศิลปากรได้ประกาศจัดตั้งปราสาทสด๊กก๊อกธม จังหวัดสระแก้ว ขึ้นเป็นอุทยานประวัติศาสตร์แห่งใหม่ แห่งที่ 11 เมื่อปี พ.ศ. 2560 ที่ผ่านมา และจาก 11 แห่ง มีอุทยานฯ 4 แห่ง ที่ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนให้เป็นมรดกโลกจากยูเนสโก ซึ่งถือเป็นไฮไลต์ที่เราจะไปทำความรู้จักกันในวันนี้

อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย
จังหวัดสุโขทัย

ศูนย์กลางการปกครองของอาณาจักรสุโขทัย ราชธานีเก่าซึ่งมีอำนาจอยู่บริเวณภาคเหนือตอนล่างของประเทศไทยในช่วงพุทธศตวรรษที่ 18–19 แห่งนี้ มีผังเมืองเป็นรูปสี่เหลี่ยม กำแพงเมืองกว้างประมาณ 1,600 เมตร ยาวประมาณ 1,800 เมตร มีโบราณสถานสำคัญตั้งอยู่กลางเมืองและกระจายตัวทั่วทั้งเมือง นอกจากนี้ยังพบโบราณสถานน้อยใหญ่กระจายอยู่ทั่วไปภายนอกกำแพงเมืองทั้งสี่ทิศรวมแล้วมากกว่า 200 แห่งอีกด้วย

โบราณสถานที่สำคัญ ได้แก่

• มณฑปวัดศรีชุม ภายในประดิษฐานพระพุทธรูปมารวิชัยขนาดใหญ่อันงดงามอ่อนช้อยตามพุทธศิลป์แบบสุโขทัย
• วัดมหาธาตุ วัดหลวงและสุสานหลวงประจำเมือง ประกอบด้วยเจดีย์ประธาน วิหาร มณฑป โบสถ์ และเจดีย์รายจำนวนมากถึง 200 องค์
• วัดช้างล้อม ตั้งอยู่นอกกำแพงเมือง สถานที่พบศิลาจารึกหลักที่ 106

อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย
จังหวัดสุโขทัย

อีกหนึ่งอุทยานประวัติศาสตร์ที่ตั้งอยู่ในจังหวัดสุโขทัยแห่งนี้ เป็นแหล่งค้นพบทางโบราณคดีสำคัญถึงการเป็นที่ตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ที่มีการอาศัยต่อเนื่องและพัฒนามาเป็นชุมชนร่วมสมัยทวารวดี ต่อมาได้มีการย้ายศูนย์กลางของเมืองมาทางด้านทิศเหนือ และเรียกชื่อเมืองว่า “ศรีสัชนาลัย” โดยดำรงสถานะเป็นเมืองลูกหลวงที่มีความสำคัญควบคู่กันมากับเมืองสุโขทัยนั่นเอง

อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัยได้รับการยกย่องให้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของโลกร่วมกับอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย เนื่องจากหลักฐานที่ปรากฏ แสดงให้เห็นถึงผลงานทางสถาปัตยกรรมที่โดดเด่น นับเป็นตัวแทนของศิลปกรรมไทยยุคแรก และเป็นต้นกำเนิดของการสร้างประเทศ

โบราณสถานที่สำคัญ ได้แก่

• วัดเจดีย์เจ็ดแถว ภายในวัดมีเจดีย์ทรงต่างๆ มากถึง 33 องค์ วางตัวอย่างเป็นระเบียบแบบแผนตามคติจักรวาล สันนิษฐานได้ว่าเป็นสุสานหลวง หรือสถานที่บรรจุอัฐิของพระบรมวงศานุวงศ์ในราชวงศ์สุโขทัย
• วัดนางพญา กับวิหารประธานที่มีผิวปูนฉาบประดับลายปูนปั้น อันเป็นแรงบันดาลใจให้ช่างฝีมือท้องถิ่นนำไปพัฒนาต่อยอดเป็นลวดลายเครื่องประดับเงินและทองที่รู้จักกันในนาม “ทองโบราณศรีสัชนาลัย”
• วัดพระศรีรัตนมหาธาตุเชลียง (วัดพระบรมธาตุเมืองเชลียงหรือวัดพระปรางค์) ปรางค์ประธานขนาดใหญ่ก่อด้วยศิลาแลงฉาบปูน ด้านหน้าองค์ปรางค์มีวิหาร ภายในประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย ถัดไปทางด้านขวามีพระพุทธรูปปูนปั้นปางลีลาที่มีลักษณะอ่อนช้อยงดงามมาก จนนักประวัติศาสตร์ศิลปะยกย่องให้เป็นมาสเตอร์พีซเทียบเท่าประติมากรรมของ Donatello ศิลปินแห่งยุค Renaissance เลยทีเดียว

อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา
จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

กรุงศรีอยุธยา อดีตราชธานีอันยิ่งใหญ่ที่มีอายุยืนยาวถึง 417 ปี มีโบราณสถานมากมาย ทั้งพระราชวังโบราณ ศาสนสถาน สะพานโบราณ ย่านการค้าโบราณ รวมทั้งร่องรอยชุมชนชาวต่างชาติ โดยรวมไม่ต่ำกว่า 300 แห่ง จดทะเบียนเป็นมรดกโลกจากองค์การยูเนสโกภายใต้ชื่อ “นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาและเมืองบริวาร” ด้วยเป็นสิ่งที่ยืนยันถึงหลักฐานของวัฒนธรรมหรืออารยธรรมที่ปรากฏให้เห็นอยู่ในปัจจุบันหรือว่าที่สาบสูญไปแล้ว

โบราณสถานที่สำคัญ ได้แก่

• วัดพระศรีสรรเพชญ์ ภายในวัดประกอบด้วยเจดีย์ทรงระฆังขนาดใหญ่ 3 องค์ เป็นประธานของวัด ซึ่งเป็นเจดีย์ที่บรรจุพระบรมอัฐิสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ พระบรมอัฐิของสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3 และบรรจุพระบรมอัฐิของสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2
• วัดราชบูรณะ ภายในวัดประกอบด้วยปรางค์ประธาน ภายในกรุปรางค์พบของมีค่าจำนวนมาก รวมไปถึงภาพจิตรกรรมฝาผนังสมัยอยุธยาตอนต้น แสดงภาพอดีตพระพุทธเจ้าอิทธิพลศิลปะจีน
• วัดไชยวัฒนาราม ภาพรวมของศูนย์กลางวัด คือ ยอดปรางค์ของเมรุทิศทั้งแปดองค์ล้อมรอบยอดปรางค์ประธานรวมเป็นเก้ายอด แสดงให้เห็นถึงคติในเรื่องการจำลองศูนย์กลางของจักรวาลในศาสนาฮินดูและศาสนาพุทธอย่างชัดเจน

อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร
จังหวัดกำแพงเพชร

เมื่อเข้าสู่ยุคประวัติศาสตร์พื้นที่บริเวณเมืองกำแพงเพชรนี้ได้เป็นตำแหน่งทางยุทธศาสตร์ที่สำคัญในการทำสงคราม โดยเป็นจุดเชื่อมต่อระหว่างเมืองสุโขทัยกับกรุงศรีอยุธยาและล้านนา ซึ่งหลักฐานทางโบราณคดีที่พบ ได้แสดงลักษณะที่เกี่ยวเนื่องกับดินแดนทั้งสามแห่ง และได้พัฒนาต่อยอดลักษณะทางศิลปะ รวมทั้งแสดงออกมาในรูปแบบของสกุลช่างเมืองกำแพงเพชรได้อย่างสวยงาม ถือเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่นและชัดเจน

โบราณสถานที่สำคัญ ได้แก่

• วัดช้างรอบ สิ่งสำคัญของวัด คือ เจดีย์ประธานทรงระฆังขนาดใหญ่ซึ่งยอดหักพังหมดแล้ว ฐานล่างประดับช้างปูนปั้นครึ่งตัวจำนวน 68 เชือก ด้านหน้าเจดีย์ประธานมีฐานวิหารขนาดใหญ่และสระน้ำที่ขุดลงไปในชั้นศิลาแลง
• วัดพระแก้ว เป็นวัดสำคัญอยู่ติดกับบริเวณวังเช่นเดียวกับวัดพระศรีสรรเพชญ์ ที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา มีพระเจดีย์กลมแบบลังกาองค์ใหญ่เป็นประธาน วิหารประดิษฐานพระพุทธรูปปูนปั้นสามองค์ ภายหลังขุดพบฐานเจดีย์แบบต่างๆ กัน รวม 35 ฐาน วิหารใหญ่และเล็ก 8 วิหาร ฐานโบสถ์ 3 แห่ง แสดงถึงความยิ่งใหญ่และสำคัญมากในอดีต
• วัดสิงห์ ตอนหน้าสุดเป็นฐานอาคารขนาดใหญ่ เจดีย์ประธานมีกำแพงแก้วล้อมรอบ ส่วนยอดเจดีย์พังทลายจนหมด แต่จากหลักฐานสันนิษฐานได้ว่าเป็นแบบเจดีย์ทรงระฆังฐานสี่เหลี่ยมที่มีการเพิ่มฐานสี่เหลี่ยมให้ซ้อนลดหลั่นกันหลายชั้น

ถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับการท่องเที่ยวในช่วงระหว่างการกักตัวและช่วงหน้าฝนแบบนี้ ซึ่งนอกจากอุทยานประวัติศาสตร์ทั้ง 4 แห่งข้างต้นแล้ว ในเว็บไซต์ยังมีอุทยานประวัติศาสตร์อื่นๆ ครบถ้วนทั้ง 11 แห่ง รวมไปถึงปราสาทเมืองต่ำ ศาสนสถานที่สำคัญและสวยงามของจังหวัดบุรีรัมย์ให้ชมทุกซอกทุกมุมกันอย่างจุใจอีกด้วย เรียกได้ว่าเป็นการพบกันที่สุดแสนจะลงตัว ระหว่างเทคโนโลยีสมัยใหม่กับความยิ่งใหญ่เมื่อครั้งอดีต กลายเป็นความพิเศษที่เข้ามาแทนที่ความเหงาในช่วงนี้ได้ดีทีเดียว เมื่อสถานการณ์ดีขึ้น เชื่อเหลือเกินว่าสถานที่เหล่านี้จะต้องเป็นหนึ่งในจุดหมายปลายทางที่คุณจะต้องไปเยือนอย่างแน่นอน

ขอขอบคุณข้อมูลและรูปภาพจาก
http://virtualhistoricalpark.finearts.go.th
https://www.sac.or.th/